سدیم کربنات

کربنات سدیم سودا اش (Sodium Carbonate) :

کربنات سدیم یا سدیم کربنات با فرمول شیمیایی Na2Co3  ماده ای است جامد، سفید رنگ به صورت پودر و بدون بو. سودا أش در صنایع شیشه سازی، پودرهای شوینده، رنگ سازی و تصفیه مواد نفتی استفاده می شود.

کربنات سدیم در آبهای شور، دریاچه های نمک، لایه های زمین انباشته می شوند و از واکنش کلرید سدیم و آمونیاک، کلرید سدیم و اسید سولفوریک نیز حاصل می شوند.

سدیم کربنات در آب محلول هست. ولی به طور طبیعی در بخش های خشک، مخصوصا در رسوب های معدنی شکل گرفته از تبخیر آب دریاچه ها پیدا می شود.

کاربرد محصول کربنات سدیم سدیم کربنات (Sodium Carbonate) :

با اهمیت ترین استفاده سدیم کربنات در تولید شیمیایی شیشه می باشد. چنانچه سدیم کربنات را در دماهای خیلی زیاد حرارت دهیم، و آن را با ماسه و کلسیم کربنات ترکیب کنیم و بعد به سرعت آن را سرد کنیم، شیشه تولید می شود.

کربنات سدیم به عنوان تنظیم کننده PH برای حفظ پایداری شرایط قلیایی لازم برای کارکرد اکثر عوامل تولید کننده از این ترکیب مصرف می شود.

سدیم کربنات همچنین به عنوان یک افزودنی متداول در مخازن شهری برای خنثی سازی اثر اسیدی کلر و بیشتر کردن PH مورد استفاده قرار می گیرد.

در آشپزی، بعضی اوقات به عنوان یک جایگزین برای سدیم هیدروکسید جهت قلیایی کردن مخصوصا در چوب شور (نان نمکی) مورد مصرف قرار می گیرد.

سودا اَش در شیمی به عنوان یک الکترولیت کاربرد دارد و این از آن جهت می باشد که الکترولیت ها معمولاً بازهای نمکی دارند و از طرفی سدیم کربنات به عنوان یک رسانای خوب در الکترولیز فعالیت می کند.

همچنین سودا اَش به عنوان استاندارد اصلی تیتراسیون اسید و باز کاربرد دارد و این به علت پایداری جامد و گاز این ماده است که موجب راحتی در اندازه گیری دقیق تر جرم می شود.

سدیم کربنات در منازل به عنوان نرم کننده ی آب در شست‌وشوی لباس ها استفاده می شود.

سدیم کربنات در بخش شویندهای فروشگاه ها به نام علف شوره (اشنان) دیده می شود و به طور موثری لکه های روغن، گریس، و الکل را حذف می کند.

سدیم کربنات همچنین به عنوان عامل ضد رسوب از جمله رسوب هایی که در کتری ها و ماشین های بخار دیده می شود مورد استفاده قرار می گیرد.

در کارگاه های آجرپزی از سدیم کربنات به عنوان عامل خمیرکننده کارگیری می شود تا حجم آب مورد نیاز برای قالب گیری خاک رس پایین آید.

همچنین از سودا اَش جهت تهیه فوری ماکارونی به کار گرفته می شود. سدیم کربنات یک افزودنی غذایی است (E500)  که به عنوان تنظیم کننده مقدار ترشی و نیز به عنوان پایدار کننده مورد مصرف قرار می گیرد.

سدیم کربنات همچنین در تولید بستنی چوبی به کار گرفته می شود. احساس خنکی و گازدار بودن نتیجهٔ واکنش گرماگیر بین سدیم کربنات و یک اسید ضعیف می باشد (که معمولا سیتریک اسید انتخاب می شود) و در نتیجهٔ آن کربن دی اکسید به وجود می آید؛ یعنی هنگامی که بستنی با بزاق دهان خیس می شود.

سدیم کربنات همچنین جهت حذف کپک چوب یا سایر مواد استفاده می شود.